Czym jest neem?
Olej neem jest produktem ubocznym z drzewa endemicznego dla Indii i Birmy oraz innych obszarów tropikalnych i subtropikalnych, znanego między innymi jako drzewo neem lub nim (Azadirachta indica). Jest to wiecznie zielone drzewo (nie traci liści jesienią), które może osiągnąć ponad 20 metrów wysokości i nie potrzebuje dużych ilości wody do rozwoju. Obecnie, ze względu na swoje różnorodne zastosowania (od przemysłu farmaceutycznego po rolnictwo), można go znaleźć praktycznie we wszystkich tropikalnych obszarach planety, z wyjątkiem tych położonych na dużych wysokościach. Jego związek z ludzkością sięga kilku tysiącleci wstecz, co potwierdzają niektóre liście neem znalezione w 4500-letnich stanowiskach archeologicznych wzdłuż dorzecza Indusu, w dzisiejszym Pakistanie.
Oprócz korzyści zdrowotnych, właściwości owadobójcze i grzybobójcze oleju neem są dobrze znane w dziedzinie rolnictwa ekologicznego, ponieważ jest to produkt w 100% organiczny i przyjazny dla środowiska. Jego główny związek owadobójczy, azadirachtyna, jest szeroko stosowany we wszystkich rodzajach upraw jako środek owadobójczy na całym świecie, zarówno w uprawach wewnętrznych, jak i zewnętrznych, i jest doskonałą opcją dla rolnictwa ekologicznego dzięki swoim właściwościom odstraszającym i owadobójczym. Dziś skupimy się na tej użytecznej substancji i zobaczymy, w jaki sposób może ona pomóc nam w utrzymaniu zdrowego i wolnego od szkodników ogrodu.
Jak powstaje olej neem?
Podobnie jak w przypadku prawie każdej ekstrakcji roślin lub owoców, istnieje kilka technik oddzielania składników aktywnych od materii roślinnej. Najbardziej przyjazną dla składników metodą jest, podobnie jak w przypadku oliwy z oliwek, tłoczenie nasion na zimno. Innym podejściem jest tłoczenie na gorąco, które jest bardziej skuteczne, choć zachowuje mniej właściwości. Wreszcie, można je również ekstrahować różnymi rozpuszczalnikami chemicznymi, takimi jak heksan, najczęściej stosowany.
Jednak w przypadku tego rodzaju ekstrakcji uzyskuje się olej niższej jakości, który jest zwykle przeznaczony do produkcji mydła. Jeśli kiedykolwiek słyszałeś wyrażenie „placek neem”, będziesz wiedział, że odnosi się ono do produktu odpadowego pozostałego po procesie tłoczenia i oddzielania oleju, który, choć zachowuje niektóre z oryginalnych właściwości, nie ma nic wspólnego z uzyskanym olejem, który zawiera o wiele więcej składników aktywnych.
Skład oleju neem
Olej neem zawiera dużą liczbę trójglicerydów i związków triterpenoidowych, przy czym te ostatnie nadają mu charakterystyczny gorzki smak. Wśród triterpenoidów, azadirachtyna jest najbardziej znana i badana jako środek owadobójczy, z zawartością około 300 i 2500 ppm w zależności od metody ekstrakcji i jakości przetworzonych nasion. Zawiera również, choć w mniejszych ilościach, steroidy, takie jak kampesterol, beta-sitosterol i stigmasterol, z których wszystkie są związkami organicznymi pochodzącymi z jądra steranu.
Według niektórych badań i średnio, trzy główne składniki oleju neem to kwas oleinowy (Omega-9), który zwykle stanowi 25-50% całości, kwas heksadekanowy (kwas palmitynowy) i kwas oktadekanowy (kwas stearynowy). Ponadto występują również – w mniejszym stopniu – inne związki, takie jak kwas linolowy (Omega-6), kwas alfa-linolenowy (Omega-3) i kwas 9-heksadekanowy (kwas palmitooleinowy).
Olej neem jako środek owadobójczy
Bez wątpienia, pomijając zastosowania medyczne, które zobaczymy później, głównym zastosowaniem oleju neem jest środek owadobójczy o szerokim spektrum działania na szeroką gamę potencjalnych szkodników. Jak już wspomnieliśmy, głównym związkiem owadobójczym oleju neem jest triterpenoid z rodziny limonoidów o nazwie azadirachtin, który jest jednym z niewielu insektycydów zatwierdzonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym. Neem zawiera również inne metabolity wtórne, takie jak salannina, meliantriol, nimbina i nimbidyna (między innymi), które w mniejszym stopniu również mają właściwości owadobójcze.
Azadirachtin działa poprzez bezpośredni kontakt lub spożycie na poziomie hormonalnym, będąc znacznie bardziej skutecznym w przypadku owadów w stanie larwalnym niż w przypadku jaj lub dorosłych. Przede wszystkim hamuje produkcję chityny, więc owad nie może się prawidłowo rozwijać i nie jest w stanie osiągnąć następnego stadium larwalnego, a zatem umiera bez możliwości rozmnażania się. Działa również jako środek antyodżywczy, hamując karmienie owadów i zmniejszając ilość białek i aminokwasów w ich organizmie.
Co więcej, olej neem nie wpływa na pożyteczne owady, takie jak pszczoły, szubienice i biedronki, wykazuje bardzo niską toksyczność dla ssaków i jest całkowicie biodegradowalny (rozkłada się po około 100 godzinach ekspozycji na światło lub w bezpośrednim kontakcie z wodą). Ponadto nie wydaje się powodować odporności u zwalczanych szkodników, co jest bardzo ważne dla hodowcy. Jak widać, jest to wspaniały sprzymierzeniec dla hodowców, którzy dbają o środowisko i chcą pozbyć się lub zwalczyć dużą liczbę szkodników, niezależnie od tego, czy znajdują się one w górnej części rośliny (liście i łodygi), czy w obszarze korzeni. Oto główne szkodniki, z którymi można walczyć za pomocą neem:
• Czerwone przędziąrki,
• Skoczki,
• Mączliki,
• Mrówki,
• Mszyce,
• Gąsienice,
• Roztocza,
• Górniczki liściowe,
• Wełnowce,
• Nicienie,
• Termity,
• Muchy substratowe / komary grzybowe.
• Zarówno mszyce, jak i mrówki mogą być zwalczane za pomocą neem.
Olej neem jako środek grzybobójczy
Zalety oleju neem nie ograniczają się do jego działania owadobójczego. W rzeczywistości niektóre z jego składników wykazują wysoką aktywność przeciwgrzybiczą, zapobiegając rozwojowi niektórych z najbardziej przerażających grzybów dla hodowcy konopi: pleśni, botrytis i mączniaka prawdziwego. Zasadniczo, składniki zmniejszają poziom kwasowości powierzchni liści, zapobiegając namnażaniu się na nich grzybów. Jest to zatem dobre rozwiązanie zarówno do zwalczania szkodników, jak i jako środek grzybobójczy.
Wiadomo również, że jego moc jest znacznie zwiększona, gdy jest stosowany razem z wodorowęglanem sodu lub potasu (ten drugi jest bardziej skuteczny w zwalczaniu pleśni). Dlatego najlepszą kombinacją oleju neem przeciwko grzybom jest wodorowęglan wraz ze środkiem powierzchniowo czynnym, jak wyjaśnimy poniżej.
Jak stosować olej neem? Dawkowanie i zastosowania.
Przed użyciem olejku neem lub azadirachtyny, bardzo ważne jest, aby pamiętać, że jak każdy olej, jest on hydrofobowy, co oznacza, że trudno jest go dodać do wody, aby utworzyć jednorodną mieszaninę. Aby tego uniknąć, należy użyć środka powierzchniowo czynnego, który dobrze miesza się z wodą, aby był skuteczny. Możesz użyć mydła potasowego, innego naturalnego środka owadobójczego o szerokim spektrum działania (zatwierdzonego do stosowania w rolnictwie ekologicznym), który z pewnością wielu z was już zna. Ponadto oba związki będą również odżywiać rośliny niezależnie od metody aplikacji, zarówno przez opryskiwanie (aplikacja dolistna), jak i przez nawadnianie.
W wielu przypadkach zaleca się stosowanie obu metod, ponieważ aplikacja dolistna będzie działać jako kontaktowy środek owadobójczy, podczas gdy nawadnianie zapewnia pewne działanie ogólnoustrojowe, pozostając na roślinie i zwalczając szkodniki, które się nią żywią. Obie metody można stosować naprzemiennie co kilka dni, zarówno zapobiegawczo (co tydzień lub 10 dni), jak i w celu zwalczania szkodników, które już się zadomowiły (co 4-5 dni).
Olej neem dla owadów:
Aplikacja dolistna i nawadnianie: 1-2ml oleju neem + 3-5ml środka powierzchniowo czynnego (mydło potasowe) +1 litr wody.
Najpierw dobrze wymieszaj wodę i środek powierzchniowo czynny. Następnie dodać olej neem i dobrze wymieszać mieszaninę do uzyskania gładkiej konsystencji. W przypadku nawadniania można nieznacznie zwiększyć dawkę oleju neem do 3 ml na litr wody.
Olej neem na grzyby:
Aplikacja dolistna: 1-2ml oleju neem + 2-3g wodorowęglanu + 3-5ml środka powierzchniowo czynnego (mydło potasowe) + 1 litr wody.
Wymieszać wodę, wodorowęglan i środek powierzchniowo czynny. Następnie dodaj olej neem. Nie zaleca się stosowania wodorowęglanu sodu do nawadniania, ponieważ może on powodować gromadzenie się soli w podłożu (można użyć wodorowęglanu potasu).
Stosowanie mączki neem:
Aplikacja dolistna: 3-5g mąki neem + 1 litr wody,
Nawadnianie: 1g mączki neem + 1 litr wody,
Mieszanie z podłożem: 2-4 g na litr podłoża.
Mąka neem staje się coraz bardziej popularna, ponieważ jest bardzo wszechstronna i skuteczna w zwalczaniu szkodników glebowych, takich jak nicienie i muchy substratowe lub komary grzybowe. Można ją mieszać z wodą, tak jak w przypadku oleju, bezpośrednio w podłożu lub posypać.
Inne zastosowania neem
W rolnictwie, oprócz stosowania jako środek owadobójczy i grzybobójczy, cała roślina jest również stosowana jako doskonały nawóz organiczny, który dodatkowo odstrasza potencjalne szkodniki, takie jak termity, mrówki i nicienie. Zwykle uprawia się ją również w celu zmniejszenia pustynnienia na niektórych obszarach, szczególnie w Indiach, i uważa się, że działa jako doskonały pochłaniacz dwutlenku węgla w atmosferze.
Neem jest częścią medycyny ajurwedyjskiej od wieków, stosowaną w leczeniu chorób i objawów, takich jak gorączka, trądzik, egzema, trąd, malaria i gruźlica. Jego liczne właściwości terapeutyczne (antyseptyczne, moczopędne, antykoncepcyjne, pasożytobójcze, przeciwgorączkowe itp.) przyniosły mu przydomek „drzewa tysiąca zastosowań”, chociaż jeśli chcesz go używać, wskazane jest, abyś był dobrze poinformowany, szczególnie w przypadku kobiet w ciąży i karmiących, a także dzieci.
Neem może być również wykorzystywane do pozyskiwania gazu metanowego z jego miąższu, do produkcji różnych kosmetyków oraz do produkcji mydła o większej zdolności pienienia i detergentu niż te wytwarzane z olejów jadalnych. Na obszarach, gdzie jego uprawa jest tradycyjna, neem było używane od wieków w rytuałach i ceremoniach religijnychw celu oczyszczenia środowiska.
Jak widać, drzewo neem jest doskonałym lekarstwem na szkodniki i do pielęgnacji roślin, oprócz oferowania innych interesujących właściwości dla przemysłu rolniczego, a także dla przemysłu farmaceutycznego i kosmetycznego. Nic dziwnego, że jest tak cenione!
